موسسه جوایز فیزیک بنیادی که اوایل سال 2012 توسط یوری میلنر روسی بنیان نهاده شد یک جایزه جدید سه میلیون دلاری را به گروهی از فیزیکدانان سرن که در برخورد دهنده هادرونی بزرگ موفق به کشف ذره هیگز-مانند شدند و یک جایزه سه میلیون دلاری دیگر را به استیون هاوکینگ اختصاص داده است.

هفت فیزیکدان که هدایت پروژه برخورد ‌دهنده بزرگ هادرونی (LHC) و دو آزمایش بزرگ اطلس (ATLAS) و سی ام اس (CMS) در سرن را از سال 1994 بر عهده داشتند، به طور مشترک جایزه بزرگ سه میلیون دلاری را از آن خود نمودند. این جایزه که به دلیل کشف ذره هیگز مانند در LHC به این دانشمندان تعلق می‌گیرد، یکی از دو "جایزه ویژه فیزیک بنیادی" است که توسط موسسه جوایز فیزیک بنیادی که اوایل سال جاری توسط فیزیکدان و کار آفرین روسی یوری میلنر (Youri Milner) بنیان نهاده شد اعطا شده است. جایزه دوم به کیهان‌شناس بریتانیایی استیون هاوکینگ برای کارهایی که در زمینه سیاهچاله‌ها، گرانش کوانتومی و جهان اولیه انجام داده است تعلق می‌گیرد.

یکی از برندگان این جایزه به نام ژوزف اینکاندلا (Joseph Incandela) که سخنگوی سرن- سی ام اس است، به فیزیکز ورلد گفته که از بردن این جایزه بسیار خرسند است: " این امر در واقع به رسمیت شناختن تلاش عظیم افرادی است که با خلاقیت و استعداد بی‌نظیرشان ما را در انجام این آزمایش یاری کردند و  نیز نوعی قدردانی از مجموعه شتاب‌دهنده LHC است که انجام این کار را برای ما ممکن کردند." وی همچنین اضافه می‌کند: "من از اینکه در حال حاضر رهبری آزمایش را بر عهده دارم بسیار مفتخرم، اما در واقع هیچ تفاوتی با سایر افرادی که 10 الی 20 سال از زندگی خودشان را صرف کار بر روی این آزمایش نموده‌اند ندارم".

شش فیزیکدان دیگری که در این جایزه سهیم هستند عبارتند از لین اوانز (Lyn Evans) مبتکر ساخت LHC، فابیولا گیانوتی (Fabiola Gianotti) سخنگوی فعلی اطلس، پیتر جنی (Peter Jenni) سخنگوی پیشین اطلس و میشل دلا نگرا (Michel Della Negra)، گایدو تونلی (Guido Tonelli) و تجیندر سین وردی (Tejinder Singh Verdee) که همگی همکاران پروژه سی ام اس هستند.

هاوکینگ نیز در نامه‌ای به روزنامه گاردین نوشته است: "جوایزی از این نوع، نقش بسیار مهمی را در جلب توجه اذهان عمومی نسبت به دستاوردهای فیزیک بازی می‌کنند. هرچند هیچ فیزیکدانی با هدف دستیابی به جایزه تحقیقات خود را پیش نمی‌برد."

سایر جوایز

موسسه جوایز فیزیک بنیادی همچنین سه برنده سال 2013 جوایز مرزهای فیزیک را اعلام کرده است. یکی از این جوایز به طور مشترک به چارلز کین (Charles Kane) از دانشگاه پنسیلوانیا، لارنس مولنکمپ (Laurens Molenkamp) از دانشگاه وورزبرگ (Würzberg) و شوچنگ ژانگ (Shoucheng Zhang) از دانشگاه استنفورد برای پیش‌بینی و اکتشاف عایق‌های توپولوژیک تعلق می‌گیرد. جایزه دوم به الکساندر پولیاکوف (Alexander Polyakov) از دانشگاه پرینستون برای کار در زمینه نظریه میدان و نظریه ریسمان و جایزه آخر به ژوزف پولچینسکی (Joseph Polchinski) از دانشگاه کالیفرنیا در سانتا باربارا تعلق خواهد گرفت. هر یک از این برندگان، جایزه سه میلیون دلاری خود را در ماه مارس سال آینده دریافت خواهند کرد. به دانشمندان دیگری نیز که کارهای ارزشمندی را در پیشبرد مرزهای فیزیک انجام داده‌اند، سیصد هزار دلار اهدا خواهد شد.

موسسه فوق همچنین سه جایزه صد هزار دلاری را به عنوان جوایز افق‌های جدید در فیزیک در نظر گرفته است. برندگان این جوایز نیکلاس بایزرت (Niklas Beisert) از دانشگاه ای تی اچ (ETH) زوریخ برای کار بر روی نظریه پیمانه‌ای کوانتومی و نظریه ریسمان، دیوید گایوتو (David Gaiotto) از موسسه مطالعات پیشرفته پرینستون برای ارائه بینش‌های نوین در زمینه دوگانگی، نظریه پیمانه‌ای و هندسه و زوهر کومارگودسکی (Zohar Komargodski) از موسسه تحقیقاتی وایزمن (Weizmann) برای کار بر روی نظریات میدان چهار بعدی هستند.

یوری میلنر 51 ساله، تحصیلات خود را به عنوان دانشجوی فیزیک نظری در دانشگاه ایالتی مسکو آغاز کرد. اما هنگامی که در موسسه تحقیقات فیزیک نظری لبدف (Lebedev) مشغول تحصیل در مقطع دکتری بود، تحصیلات خود را نیمه تمام گذاشت. وی پس از یک دوره کوتاه کار در بانک جهانی در واشنگتن دی سی شروع به سرمایه‌گذاری بر روی شرکت‌های تازه تاسیس کرد و از طریق سرمایه‌گذاری در شرکت‌های اینترنتی مانند فیسبوک، توییتر و زینگا صاحب چند میلیون دلار شد. در اکتبر سال 2012 مجله بلومبرگ مارکتز از میلنر به عنوان یکی از 50 فرد موثر در جهان که "بازار را به سمت شکل‌دهی به ایده‌ها و سیاست‌ها هدایت می‌کنند" نام برد.

منبع:http://physicsworld.com/cws/article/news/2012/dec/11/higgs-hunters-and-stephen-hawking-bag-new-3m-prizes