یوجین پارکر (Eugene N. Parker) استاد بازنشسته دانشگاه شیکاگو، اخترفیزیکدانی که پژوهش‌های او در زمینه فیزیک خورشید به‌حدی مهم بود که سازمان ناسا مأموریت کاوشگر خورشیدی خود را به افتخار او نامگذاری کرد، در 15 مارس سال 2022 در سن 94 سالگی درگذشت.

پارکر در سال 1927 در ایالت میشیگان به‌دنیا آمد. وی مدرک کارشناسی خود را در رشته فیزیک از دانشگاه ایالتی میشیگان در سال 1948 و درجه دکترای خود را از کلتک در سال 1951 اخذ نمود. او مدتی در سمت مربی و استادیار در دانشگاه یوتا گذراند و سپس در سال 1955 در دانشگاه شیکاگو مشغول خدمت شد و تا بازنشستگی در آنجا ماند.

پارکر در تبیین رفتار محیط مغناطیده در اجرام سماوی و دینامیک پلاسما پژوهش‌های ارزنده‌ای انجام داد و به‌دلیل پیشنهاد و توجیه مفهوم باد خورشیدی معروف شد. او در سال 1957، با توجه به‌دمای بالای تاج خورشید و با بررسی قوانین فیزیک حاکم بر یک پلاسمای مغناطیده، استدلال کرد که در چنین شرایطی باید یک جریان مافوق صوت از ذرات در تاج خورشید ایجاد شود و باد خورشیدی را تولید کند. او همچنین در ارایه نظریه باز پیوست توپولوژیکی میدان مغناطیسی در محیط پلاسما به عنوان مکانیسمی برای گرمایش تاج خورشید و توجیه پدیده های انرژتیک در منظومه شمسی نقش مهمی داشت.
در سن 91 سالگی، پارکر شاهد پرتاب فضاپیمایی بود که ناسا به افتخار یک عمر تلاش موثر او نامگذاری کرده بود. ماموریت کاوشگر پارکر شناخت بیشتر خورشید و بادهای خورشیدی است.

لحظه پرتاب کاوشگر پارکر در ماه اوت سال 2018

برای اطلاعات بیشتر در مورد کاوشگر پارکر می توانید به لینک زیر مراجعه نمایید:
https://www.nasa.gov/content/goddard/eugene-newman-parker

نیکی فاکس (Nicky Fox)، مدیر بخش فیزیک خوشید سازمان ناسا و از همکاران پارکر می گوید: «این که بگوییم حوزه فیزیک خورشید امروزه عمدتاً به دلیل کار پروفسور یوجین پارکر وجود دارد اغراق آمیز نیست. اگر چه پروفسور پارکر دیگر در میان ما نیست، اکتشافات و میراث او برای همیشه زنده خواهد ماند».

درگذشت این دانشمند گرانمایه را به جامعه علمی جهان و همه اساتید و دانشجویان حوزه فیزیک خورشید تسلیت می گویم.

نویسنده خبر: سعداله نصیری‌قیداری
استاد دانشکده فیزیک دانشگاه شهید بهشتی