این ماموریت مشترک آمریکا، فرانسه و آلمان برای اولین بار قصد بررسی و دریافت انرژی‌های درونی (زیرسطحی) مریخ را دارد.

در این تصویرِ ناسا، فضاپیمای Mars InSight درحال فرود روی سطح مریخ است.

فضاپیمای InSight ناسا، اولین رصدخانه ژئوفیزیکی که تاکنون به مریخ فرستاده شده، در تاریخ ۲۶ نوامبر (۵ آذر ۹۷) به‌سلامت روی سطح مریخ فرود آمد.

سه پایه‌ی فضاپیما، پیام تایید فرود موفق را،‌در منطقه Elysium Planitia روی مریخ، درست پیش از ساعت ۱۱:۵۳ صبح، به‌وقت محلی، به مرکز کنترل آزمایشگاه پیشرانه جت ناسا (JPL)، در پاسادنای کالیفرنیا، ارسال کرد. چند ساعت بعد مدیران این ماموریت اعلام کردند که صفحات خورشیدی InSight با موفقیت باز شده که گام مهمی برای جمع‌آوری اطلاعات علمی از مریخ است.

هر مرحله از مراحل فرود فضاپیما طبق برنامه‌ریزی قبلی کمتر از ۷ دقیقه طول می‌کشد. InSight چتر نجات خود را باز کرد، سپر گرمایی خود را رها کرد و ۱۲ موتور خود را روشن کرد تا کمک کند که سرعت فضاپیما کم شود.

اولین تصویری که InSight از سطح مریخ فرستاد، یک منظره از سطح صاف و نسبتا بدون سنگ بود که تا افق کشیده می‌شد و به‌خاطر غبار ناشی از فرود فضاپیما لکه‌دار بود.

راب منینگ، مهندس ارشد JPL، گفت: خوشحالم؛ فضاپیما مشکلی نداشت. می‌رویم که بقیه بعدازظهر را روی مریخ باشیم.

اولین عکسی که فضاپیمای Mars InSight گرفته است، سطح سنگی مریخ و لکه‌هایی که پوشش محافظ دوربین را کثیف کرده‌اند، نشان می‌دهد.

مسابقه امدادی

دو cubesats (ماهواره مکعبی کوچک) که همراه InSight پرواز می‌کردند، اخبار فرود آن را به ما مخابره کردند. هدف آنها ارتباط کامل بین InSight و زمین در نزدیک‌ترین زمان ممکن هنگام عبور فضاپیما از جو مریخ بود. گزینه جایگزینِ کندتر این بود که منتظر بمانند تا هنگام عبور فضاپیما از نزدیک‌ترین فاصله، هنگام چرخش مریخ، اطلاعات را جمع‌آوری کند و ساعت‌ها بعد به زمین برگرداند.

هدف اولیه InSight اندازه‌گیری موج‌های زلزله‌های مریخی در سیاره است تا ببینیم این سیاره چطور به سه بخش هسته، گوشته و پوسته تقسیم شده است. دانشمندان از این اطلاعات برای نتیجه‌گیری درباره چگونگی تشکیل و تحول متفاوت زمین و مریخ طی ۴.۵ میلیارد سال گذشته استفاده می‌کنند.

فضاپیمای ۹۹۴ میلیون دلاری، ۶ حسگر حساس به زلزله دارد که یک گروه بین‌المللی به رهبری آژانس فضایی فرانسه (CNES) آن‌را ساخته است. سه عدد از این حسگرها روی سطح فضاپیما نصب شده‌اند و لرزش‌های بعدی را گزارش می‌کنند. این حسگرها می‌توانند لرزش‌هایی را که ناشی از بادهای مریخی است مهار کنند؛ این لرزش‌ها منبع ایجاد نوفه‌هایی (نویز) هستند که باعث سردرگمی تلاش‌های فضاپیمای وایکینگ (Viking) در سال ۱۹۷۶ برای اندازه‌گیری‌ زلزله‌های مریخی شدند.

سه حسگر دیگر، که حساس‌تر هستند، در یک محفظه خلأ گرد قرار دارند. InSight این محفظه را روی پشت خود حمل می‌کند و روی سطح مریخ می‌گذارد تا زلزله‌های مریخی را با دقت بسیار بیشتری بررسی کند. این مرحله تا چند هفته آینده انجام نخواهد شد.

کاوش و جستجو

دومین ابزار مهم InSight، یک گاوشگر روبشی جریان گرمایی است. این ابزار را مرکز هوافضای آلمان (DLR) در کُلن ساخته است و دمای خاک را تا عمق ۵ متری اندازه می‌گیرد. این ابزار مثل یک زلزله‌سنج با بسته‌بندی خلأ، درانتظار ماه‌های آینده و شروع کار خود است.

فیلیپ ناگنان، زمین‌شناسی از موسسه فیزیکِ زمین در پاریس و سرپرست گروه زلزله‌شناسی، می‌گوید: همه سنسورها باید روی سطح مریخ قرار بگیرند. بازوهای رباتیک آنها را از روی فضاپیما به سطح مریخ منتقل می‌کنند.

InSight اولین فرود موفق مریخ‌نورد پس از سقوط مریخ‌پیمای آژانس فضایی اروپا، اسکیاپارلی (Schiaparelli)، از اکتبر ۲۰۱۶ تاکنون است.

نویسنده خبر: سمانه نوروزی

منبع خبر:

https://www.nature.com/articles/d41586-018-07540-5