در علم طرح سوال می‌تواند به اندازه حل آن باارزش باشد. کشف متناقض‌نمای دیوارآتش سیاهچاله‌ - یکی از گیج‌کننده‌ترین معماهای فیزیکی که در سال‌های اخیرا مطرح شده - برای یکی از بنیانگذارانش جایزه سه میلیون دلاری Breakthrough را به ارمغان آورده است.

جوزف پولچینسکی (Joseph Polchinski)، از دانشگاه کالیفرنیا سانتاباربارا یکی از سه نظریه‌دان ریسمانی است که جایزه فیزیک بنیادی را دریافت می‌کند. جوایزی که در محل پژوهشی ایمس ناسا در کالیفرنیا در ۴ دسامبر اهدا شدند.

پولچینسکی نویسنده مقاله‌ای در سال ۲۰۱۲ بود که نشان داد یا سیاهچاله‌ها در حلقه‌ای از ذرات پر انرژی (ملقب به دیوار آتش) محصورند که در تناقض با نظریه عمومی نسبیت است یا درک فیزیکدانان از نظریه کوانتومی اشتباه است. البته هنوز هم اجماعی در درستی هیچ‌کدام وجود ندارد.

اندرو استرومینگر (Andrew Strominger) و کامران وفا از دانشگاه هاروارد در ماساچوست، شریک پولچینسکی در این جایزه‌اند. هر سه، فیزیک سیاهچاله را از منظر نظریه ریسمان بررسی کرده‌اند؛ نظریه‌ای که فرض می‌کند ذرات بنیادی از ریسمان‌هایی ساخته شده‌اند که به غشاهایی با بعدبالا محکم شده‌اند.

نظریاتی بدون آزمایش

پیشتر تعلق جوایز فیزیک Breakthrough به نظریه‌دانان ریسمان مورد نقد بوده زیرا نظریه ریسمان ورای آزمایش‌پذیری مستقیم است. اما بنیانگذار این جایزه، میلیارد روسی یوری میلنر (Yuri Milner) می‌گوید همین موضوع چنین چایزه‌ای را از جوایزی مانند نوبل متمایز می‌کند: «جوایز ما در واقع دستاوردهای فکری را ارج می‌نهد. این دستاوردها می‌توانند در طرح سوال باشند تا یافتن پاسخ.»

در ماه می امسال، جوایز Breakthrough کار متمایزی دیگری نیز انجام داد:‌ اهدا جایزه ویژه جمعی به ۱۰۱۵ فردی که در پروژه LIGO همکاری کرده‌اند. این پژوهشگران در فوریه امسال، اولین آشکارسازی امواج گرانشی را اعلام کردند.

رهبران آزمایش LIGO، رونالد درور (Ronald Drever)،کیپ‌ تورن (Kip Thorne) و رینر وایس (Rainer Weiss) یک میلیون دلار را میان خود تقسیم می‌کنند. بقیه ۱۰۱۲ فیزیکدان نیز دو میلیون دلار را میان خود تقسیم می‌کنند. سال پیش نیز جایزه‌ای میان ۱۳۷۷ فیزیکدانی که بر روی نوسانات نوترینوها کار می کردند تقسیم شد. میلنر می‌گوید: «کمیته تصمیم‌گیری جایزه فیزیک پیام روشنی دارد؛ فیزیک تجربی [کار] گروهی است.»

مجری مراسم اهدا جایزه، بازیگر معروف مورگان فریمن بود که به شش دانشمند تازه‌کار و سازنده ویدیوی برتر علمی نیز جوایزی را اهدا کرد.

این خبر در نیجر به چاپ رسیده است.

نویسنده: ضیا مرآلی.

منبع: Black-hole fireworks win big in multimillion-dollar science prizes