یک بررسی نظری بر ترکیب سیاهچالههای آشکار شده توسط LIGO، این اجرام را به عنوان نامزدهایی برای مادهی تاریک معرفی میکند.
در تابستان گذشته، آشکارسازهای LIGO نشانههایی از امواج گرانشی گسیلشده از دو سیاهچاله را آشکار ساختند. این سیاهچالهها که جرمشان ۳۰ برابر خورشید است، در حرکت مارپیچی به دور یکدیگر میباشند. چنین سیاهچالههایی که در کیهان بسیار هستند، میتوانند به عنوان نامزد مادهی تاریک انتخاب شوند. سیمئون برد (Simeon Bird) و همکارانش، از دانشگاه جان هاپکینز، در مریلند، با در نظر گرفتن نرخ به هم پیوستن چنین سیاهچالههایی، احتمال پیروزی این نامزدها را بررسی نمودند. اما با وجود سازگاری یافتههای این گروه با نرخ به دست آمده از مشاهدات LIGO، همچنان نیاز به دادههای بیشتر احساس میشود.
عموما چنین اندیشیده میشود که آجرهای سازندهی مادهی تاریک ریزذرهها هستند؛ اما نظریههایی با رویکردی متفاوت نیز وجود دارند. این نظریهها که به بررسی کیهان نخستین و شکلگیری سیاهچالهها میپردازند، این اجرام را به عنوان سازندگان مادهی تاریک معرفی میکنند. همگرایی گرانشی، اندازهی این سیاهچالههای اولیه primordial black holes (PBHها) را به شدت محدود، و مطالعهی آنها را دشوار میسازد. اما همچنان در بازهی ۲۰ تا ۱۰۰ برابر جرم خورشید، پنجرهای رو به PBHهای تاریک گشوده است.
برد و همکارنش، کار خود را با تصویری از کیهان نخستین آغاز کردند. در این تصویر، کیهان با PBHهایی با جرمی ۳۰ برابر خورشید، و با تراکمی متناسب با مدلهای مادهی تاریک، پر شدهاست. این گروه فرضیههایی پیرامون تراکم و تندی حرکت مادهی تاریک، درون کهکشانها، در نظر گرفته و به تخمینی از فاصلهی میان زمانهایی که دو سیاهچاله به اندازهی کافی -برای ترکیب – به یکدیگر نزدیک میشوند، رسیدهاند. نرخ ترکیب محاسبه شده، در توافق با تخمین پژوهشگران LIGO، برابر با ۲ تا ۵۳ بار در سال، در حجم یک گیگا پارسکی ـحجمی که میتواند یک میلیارد کهکشان راه شیری را در خود جای دهدـ برای سیاهچالههایی با جرم ۳۰ برابر خورشید، میباشد. البته با توجه به ابهامات نظریههای مادهی تاریک، برای یافتن نشانههای ویژهی مادهی تاریک، به مشاهدات بیشتری بر ترکیب سیاهچالهها، نیاز است.
منبع:
gravitational waves may hold dark matter secret
مرجع:
Physical Review Letters.
نویسنده خبر: سعیده هوشمندی