فضاپیمای افقهای نو کوههایی با
چالههای مرکزی عمیق بر روی سیارهی پلوتو شناسائی نموده است که میتواند خبر از وجود آتشفشانهای
یخی دهد.
نمای یکی
از آتشفشانهای یخی سیارهی پلوتو
عکسهای جدید فضاپیمای افقهای نو احتمال وجود دو آتشفشان
یخی در نزدیکی قطب جنوب پلوتو را نشان میدهد. این عکسها دو رشتهکوه دایرهای
مانند را نشان میدهند که در مرکز فرورفتگی دارند. یکی از قلهها بین سه تا پنج
کیلومتر و دیگری بیشتر از شش کیلومتر ارتفاع دارد. آنها شبیه آتشفشانهای یخی
هستند که به جای گدازههای داغ، از آنها یخ جاری میشود؛ مانند آنچه که روی قمر
سیارهی نپتون اتفاق میافتد.
گروه فضاپیمای افقهای نو آتشفشانهای بالقوه را در حین جمعآوری
یک نقشهی توپوگرافی سه بعدی از سطح سیارهی پلوتو شناسائی نموده است. این دو
آتشفشان نیز حداقل 160
کیلومتر پهنا دارند. فرورفتگی قسمت دهانهی آنها شبیه آتشفشانهای روی زمین است.
اگر سیارهی پلوتو براستی دارای چنین ویژگی باشد، نشان میدهد که یخهای فراری که
سطح آن را پوشش دادهاند، میتوانند به آسانی بر روی سطح و زیر آن جریان یابند.
نقشهی
توپولوژیکی که دو آتشفشان یخی را بر روی سطح سیارهی پلوتو نشان میدهد
بخش اعظم باقیمانده از سطح پلوتو از نظر زمینشناسی فعال
است. و این نشان میدهد که باید یک منبع گرمای داخلی نظیر واپاشی پرتوزای عناصر
باقیمانده از تولد آن در حدود 4.5 میلیارد سال پیش وجود داشته باشد تا گرمای کافی را برای جاری شدن
فراهم آورد.
اما جاری شدن یخها از سطح آتشفشان نیازمند تامین گرمای
لازم برای ذوب نسب یخ و فوران آن از دهانه است و این منبع گرمای داخلی هنوز
کاملاً شناخته شده نیست.
در میان دادههای جدید فضاپیمای افقهای نو اطلاعاتی وجود
داشت که مشکل اندازهی ضخامت جو سیارهی پلوتو را نیز حل میکرد. بر این مبنا
اندازهی فشار جوی که این فضاپیما برای سیارهی پلوتو بدست آورده بود، بسیار کمتر
از اندازهگیری آن روی سطح زمین است. به نظر میرسد که جو سیارهی پلوتو در
ارتفاعات رقیقتر و سردتر است. پژوهشگران این تبدیل را با استفاده از مدلهای
دمایی که نشان میدهد جگونه فشار در ارتفاعات بالا به فشار در سطح زمین مربوط میشود،
انجام دادهاند.
منبع: Icy volcanoes
may dot Pluto's surface
نویسنده خبر: مونا عجمی