طبق آزمایشات انجام شده توسط پژوهشگران دانشگاه لیدز در انگلستان، میتوان از نانولولههای طلا همراه با نور مادون قرمزِ نزدیک (NIR) برای مقابله با سلولهای سرطانی استفاده کرد. این نانو ذرات لولهای شکل همچنین به عنوان حاملهای تحویل دارو و به عنوان کاوشگرهای نانو در تصویربرداریهای پزشکی با دقت بالا کاربرد خواهند داشت. همه سلولهای زنده را میتوان با حرارت دادن آنها از بین برد. این کار به ویژه برای نابود کردن سلولهای سرطانی که به شیمی درمانی مقاوم هستند موثر است. به طور معمول برای بالا بردن حرارت و نابود کردن تومورها، روشهای کندگی با امواج رادیو فرکانس و امواج فراصوت متمرکز با شدت بالا مورد استفاده قرار میگیرد. اکنون تیمی از محققین به سرپرستی استیو اوانس Steve Evans از دانشکده فیزیک و نجوم در لیدز، پی برده اند که به وسیله نانو لولههای طلا که با نور NIR تابش داده شوند نیز میتوان ایجاد حرارت کرده و سلولهای سرطانی را از بین برد.
تيرهاي طلايي: نانولولههاي طلا ميتوانند با سرطان مقابله كنند
گرم شدن سریع
اوانس و همکارانش میگویند موفق به کنترل طول این نانولولهها شده و توانستهاند نانوساختارهایی با ابعاد مناسب تولید کنند که بیشترین جذب نور را در بخش NIR از طیف الکترومغناطیس داشته باشند. نور جذب شده توسط این لولهها، آنها را گرم میکند و به این ترتیب پژوهشگران لیدز، با استفاده از پرتوی لیزر پالسی با تک طول موج، توانستند دما را در همسایگی لولهها به سرعت بالا ببرند به طوری که برای نابود کردن سلولهای سرطانی کافی باشد. نور NIR برای این منظور ایده آل است زیرا چندین سانتیمتر به درون بافت نفوذ میکند و لذا انواع مختلفی از تومورها را میتوان به این روش از بین برد. به علاوه به گفتهي اوانس و همکارانش، با تنظیم درخشندگی پالس لیزر میتوان از نانو لولهها هم برای تخریب سلولهای سرطانی و هم برای عکسبرداری از تومور استفاده کرد. در مورد عکسبرداری، آنها تکنیک جدیدی به نام توموگرافیِ اپتوآکوستیکیِ چند طیفی (MSOT) را برای آشکارسازی نانولولههای طلا در سلولهای سرطانی کولورکتال در موش به کار بردند. در آزمایش آنها، محققین نانولولههای طلا را به داخل ورید حیوانات تزریق کرده و مشاهده کردند که مواد نانو در بخشهای توموری جمع شدند. گروه میگوید این اولین بار است که نانولولههای طلا با جذب نور NIR برای کاربردهای زیست پزشکی استفاده شده است.
کمترین عوارض
از آنجایی که نانولولهها یک هسته خالی مرکزی دارند، میتوان آنها را با داروهای ضد سرطان هم پر کرد، این را عضو گروه جیمز مک لافلن James Mclaughlan از دانشکده الکترونیک و مهندسی برق میگوید. به گفته او «ترکیب هدفگیری و آزاد سازی موضعی عاملهای درمانی در این روش میتواند موجب تشخیص و درمان سرطان با کمترین عوارض برای بیمار شود». در واقع طبق اظهارات این پژوهشگران موش نانولولههای طلا را ظرف ۷۲ ساعت دفع میکند بنابراین بعید است که این مواد برای ارگانیسمهای زنده ایجاد عارضه کند. چنین نکته مهمی باید در ساخت نانوذرات برای کاربردهای زیست پزشکی مورد توجه قرار بگیرد. به علاوه، چون لولهها با لایهای از پلی سدیم ۴- سولفونات استیرن (PSS) پوشیده شده اند با انتشار در خون، ضرر کمتری برای سلولهای سالم ایجاد میکنند. یونان زیا Younan Xia از مرکز فناوری جورجیا در آمریکا که در این تحقیق نبوده است میگوید « اگرچه انواع دیگری از ساختارهای طلا شامل نانوجعبه ها، نانو میله ها و نانو پوسته ها تاکنون برای نابودی تومورها استفاده شدهاند، ویژگی جدید این کار توانایی بالقوه آن در بهبود اثر بخش بودن هدفگیری تومور با تغییر شکل یا مورفولوژی نانو ساختارهاست.
این تحقیق در Advanced Functional Materials10.1002/adfm.201404358 گزارش شده است.
منبع