برای نخستین بار در تاریخ بشر، یک فضاپیما با یک ستاره ی دنباله دار دیدار خواهد کرد. این فضاپیما که رزتا[1] نام دارد، حدود 10 سال پیش توسط سازمان فضایی اروپا، برای مطالعه ی این جرم سماوی به فضا پرتاب شد.

پس از گذشت یک دهه از تعقیب دنباله‌دار ۶۷ پی/چوریوموف-گراسیمنکو[2] ، اکنون رزتا تنها 100 کیلومتر از سطح آن فاصله دارد. با کمتر شدن این فاصله در طی ماه های آینده، رزتا مطالعاتی بر روی این جرم انجام خواهد داد. هدف نهایی این ماموریت فرود Philae بر سطح دنباله دار در ماه نوامبر می باشد.

در حال حاضر دنباله‌دار 67P حدود 405 میلیون کیلومتر از زمین فاصله دارد، و با سرعت 55000 کیلومتر بر ساعت به سمت داخلی منظومه شمسی در حال حرکت است.  فضاپیمای رزتا دنباله دار را بیش از یک سال همراهی خواهد کرد، یعنی طی زمانی که حول خورشید نوسان کرده و به سمت مشتری باز می گردد.

ما اینجا هستیم

پس از 10 سال و 5 ماه و 4 روز سفر به سمت مقصد، 5 بار دور زدن در مدار حول خورشید و طی کردن 6.4 میلیارد کیلومتر، با خوشحالی اعلام می کنیم که در نهایت "ما اینجا هستیم." این سخنان ژان ژاک دوردین [3]، دبیر کل سازمان فضایی اروپا،  ESA، است.

فضاپیمای رزتا در طی مسیر خود از نزدیکی دو سیارک به نام های Šteins  و Lutetia نیز عبور کرد، و توانست تصاویری با کیفیت بالا و اطلاعات دقیقی از این دو جرم به زمین مخابره کند. از جمله ی این اطلاعات می توان به ساختار هسته ی این اجرام اشاره کرد، که پیش از این برای ما ناشناخته بود. رزتا نزدیک به 31 ماه را در حالت خاموش به سر برد تا آنکه در ژانویه سال جاری سیگنال هایی برای دوباره روشن شدنش به سمت این فضاپیما فرستاده شد. آخرین مانور از سری ده تایی "مانورهای اساسی ملاقات"، که از ماه می شروع شد، امروز به انجام رسیده است. این مانور با هدف تنظیم تدریجی سرعت و مسیر رزتا جهت همراه شدن با دنباله دار برگزار شد.

به گفته ی پژوهشگران این ماموریت، دنباله دار 67P به زودی هویت خود را آشکار خواهد کرد. تصاویری که توسط دوربین OSIRIS بین اواخر آوریل تا اوایل ژوئن گرفته شد، حاکی از آن است که فعالیت این دنباله دار متغیر می باشد. سایر اندازه گیری های انجام شده توسط فضاپیما نیز نشان می دهد دنباله دار در هر ثانیه حدود 300 میلی لیتر بخار آب به فضا می فرستد.  همچنین دمای متوسط دنباله دار تقریبا -70 درجه سانتیگراد، و سطح آن بیشتر از آنکه تمییز و یخی باشد، تاریک و پر از گرد و غبار است. تصاویری که در ماه گذشته از فاصله ی  12000 کیلومتری گرفته شده نشان می دهد که هسته ی این دنباله دار شامل دو بخش مجزا بوده، که با یک گردنه به هم وصل شده اند و ظاهری شبیه  rubber-ducky برای آن درست کرده اند.

دنباله دارها در اصل بقایای ابرهای گاز و غبار هستند که اجزای سازنده ی منظومه شمسی ما را تامین می کنند. از بسیاری جهات، تصور بر این است که آن ها در طول میلیاردها سال به همان شکل اول خود باقی مانده اند، و بنابراین باید حاوی مواد خالصی از دوران اولیه ی منظومه شمسی باشند. همچنین این احتمال وجود دارد که دنباله دارها مولکول های آلی کربنی مورد نیاز برای شروع حیات در سیاره ی ما را با خود به همراه آورده باشند. از این جهت پژوهشگران به مطالعه ی این اجرام بسیار علاقه مندند.

در طول شش هفته ی آینده، رزتا دو مسیر مثلثی شکل را در مقابل دنباله دار طی خواهد کرد، اولی در فاصله ی 100 کیلومتری و دومی در فاصله ی 50 کیلومتری از آن. این فضاپیما سرانجام به مداری تقریبا دایره ای در 30 کیلومتری دنباله دار خواهد رسید. همزمان با نزدیک شدن رزتا به این جرم سماوی، مجموعه ای از ابزارها سطح آن را به دقت مطالعه کرده و محل فرود Philae  را مشخص خواهند کرد.

مکان های ممکن برای فرود

محققان امیدوارند تا اواخر ماه اوت بتوانند پنج مکان احتمالی برای فرود را شناسایی کنند. محل اصلی در اواسط سپتامبر انتخاب خواهد شد.  جدول زمانی نهایی مربوط به مجموعه رویدادها برای استقرار Philae نیز ( که در حال حاضر انتظار می رود تا 11 نوامبر ارائه شود ) در اواسط ماه اکتبر تایید خواهد شد.

به گفته ی مت تیلور[4]، پژوهشگر پروژه ی رزتا،  در طول چند ماه آینده علاوه بر شناسایی ویژگی های هسته ی دنباله دار، آمادگی های نهایی از جمله فرود بر روی دنباله دار شروع خواهد شد. پس از فرود، فضاپیما تا  15 اوت 2015 ، یعنی زمانی که دنباله دار به نزدیک ترین فاصله ی خود تا خورشید می رسد، همراه آن خواهد بود. رزتا با تماشای رفتار این جرم سماوی از زوایای نزدیک، دید منحصر به فردی از چگونگی کارکرد یک دنباله دار در هنگام چرخش حول خورشید، به ما ارائه خواهد کرد.

منبع

Rosetta rendezvous with comet at long last

نویسنده

Tushna Commissariat