جایزه‌های کاولی سال 2014، اشتراکاْ به نه دانشمند به خاطر کارهای‌شان روی نظریه‌ی تورم کیهانی، مشارکت‌شان در زمینه‌ی نانو-اپتیک و کشف شبکه‌های تخصصی مغز برای حافظه و ادراک اهدا شد.

بنیاد کاولی¹ از سال 2008 هر دو سال، جایزه‌هایی در رشته‌های اخترفیزیک، نانوفن‌آوری و علوم اعصاب اهدا کرده است. اهدای جایزه‌ها با همکاری آکادمی علوم و ادبیات نروژ² اجرا می‌شود و شامل مبلغ یک میلیون دلار امریکا و نیز مدال طلا است.

جایزه‌ی اخترفیزیک به آلان گوث³ از مؤسسه‌ی فن‌آوری ماساچوست⁴ در کمبریج، آندری لینده⁵ از دانشگاه استنفورد⁶ در پالوآلتویِ کالیفرنیا، و الکسی استاروبینسکی⁷ از مؤسسه‌ی فیزیک نظری لاندائو در آکادمی علوم روسیه⁸ در نزدیکی مسکو اهدا شد. هر سه تن، جایزه را به خاطر کارهای پیش‌گامانه روی نظریه‌ی تورم کیهانی به‌دست‌آوردند. این نظریه بر آن است که کیهان اندکی پس از به‌وجودآمدن، دست‌خوش یک فازِ کوتاه‌مدتِ انبساطِ نمایی شد.

بررسی تورم، هم‌اکنون هزاران نظریه‌پرداز را به خود مشغول کرده است. ضمناْ نتایج گزارش‌شده‌ی اخیر، حاکی از آن است که دانشمندان با بررسی تابش ریزموج پس‌زمینه‌ی کیهانی با استفاده از تلسکوپ BICEP2، نشانه‌های مه‌بانگ را یافته‌اند. البته اکنون این نتایج، زیر سؤال است.

جایزه‌ی کاولی در زمینه‌ی نانوفن‌آوری به توماس ابسن⁹ از دانشگاه لوییس پاستور¹⁰ در پاریس، استفان هل¹¹ از مؤسسه‌ی شیمی زیست‌فیزیکی ماکس پلانک¹² در گوتینگنِ آلمان، و جان پندری¹³ از کالج سلطنتی لندن¹⁴ اهدا شد. هر سه تن، با نشان دادن توانایی نور در برهم‌کنش با نانوساختارهای کوچک‌تر از طول موج نور، باورهای بلندمدت در مورد محدودیت‌های تفکیک‌پذیری در تصویربرداری و ذره‌بینی اپتیکی را رد کردند. قرارداد پیشین بر آن بود که فقط جزئیات بزرگ‌تر از حدود 200 نانومتر، قابل تصویربرداری است. بنیاد کاولی در یک اطلاعیه‌ی مطبوعاتی بیان داشت که توانایی دیدن و تصویربرداری از اشیاء نانومقیاس، پیش‌نیازی حیاتی برای پیش‌رفت‌های بیش‌تر در زمینه‌ی گسترده‌ی علمِ نانو است.

آزمایش‌های ابسن در اواخر دهه‌ی 1990، که نظریه‌ی پذیرفته‌شده‌ی انتشار نور در حفره‌های کوچک را به چالش کشید، منجر به روش‌های جدید برای افزایش کارایی و تمرکز فضایی وسیله‌های فوتونیکی و حساسیت حس‌گرهای اپتیکی شد. هل، تکنیکی را توسعه داد که تصویربرداری در ابعاد بسیار کوچک‌تر از طولِ موج‌‌های اپتیکی، از جمله پردازش‌های درون سلول‌های زنده را ممکن می‌سازد. پندری، با استفاده از موادی مثل نقره، طلا و مس، مدلی برای لنزهای کامل یا ابرلنزها¹⁵ ارائه داد. پندری، بیش‌تر به خاطر ارائه‌ی مفهوم ردای نامرئی¹⁶ مشهور است. ردای نامرئي، مانند لنزهای کامل، بر استفاده از متامواد که شاخص شکست منفی دارند، مبتنی است.

بنیاد کاولی، جایزه‌های علوم اعصاب را به برندا میلنر¹⁷ از دانشگاه مک‌گیل¹⁸ در مونترئالِ کانادا، جان اوکیف¹⁹ از کالج دانشگاهی لندن²⁰، و مارکوس رایشل²¹ از مدرسه‌ی پزشکی دانشگاه واشینگتون²² در سنت لوییزِ میسوری، اهدا کرد. این دانش‌مندان علوم اعصاب، با استفاده از تکنیک‌های متنوع پژوهش، چه‌گونگی تفاوت کارکرد‌ انواع سلول‌های عصبی را توضیح دادند و جزئیات درگیری نواحی مختلف مغز در مقوله‌ی حافظه را آشکار کردند. آگهی بنیاد کاولی خاطرنشان می‌کند که «حافظه معین می‌کند که ما چه کسی هستیم» و «از دست دادن حافظه، می‌تواند اثرات ویران‌گری روی شخصیت فردی داشته باشد».

میلنر، بیماری مشهور به نام اچ.ام. و دیگرانی را که دچار آسیب مغزی شده‌ بودند، مورد مطالعه قرار داد و فهمید که لوب‌های گیج‌گاهی میانی، برای تشکیل آن‌چه اکنون به عنوان حافظه‌ی چندبخشی²³ شناخته می‌شود، ضروری است. اوکیف، نشان داد که هیپوکامپوس²⁴، نورون‌هایی را شامل می‌شود که مکان خاص جانور را رمزگذاری می‌کند. و رایشل روش‌هایی برای تجسم فعالیت مغز طراحی کرد.

بنیاد کاولی، واقع در اوکسناردِ کالیفرنیا، در سال 2000 توسط یک کارآفرین نروژی‌تبار، به نام فرد کاولی²⁵ (1927-2013) تاسیس شده است و روی چندین مؤسسه‌ی کاولی در اقصی نقاط دنیا سرمایه‌گذاری می‌کند.

مراسم اهدای جوایز، در نهم سپتامبر در اوسلو برگزار خواهد شد.

1 Kavli Foundation

2 Norwegian Academy of Science and Letters

3 Alan Guth

4 Massachusetts Institute of Technology

5 Andrei Linde

6 Stanford University

7 Alexei Starobinsky

8 Landau Institute for Theoretical Physics at the Russian Academy of Sciences

9 Thomas Ebbesen

10 Université Louis Pasteur

11 Stefan Hell

12 Max Planck Institute for Biophysical Chemistry

13 John Pendry

14 Imperial College London

15 superlens

16 invisibility cloak

17 Brenda Milner

18 McGill University

19 John O’Keefe

20 University College London

21 Marcus Raichle

22 Washington University School of Medicine

23 episodic memory

24 hippocampus

25 Fred Kavli

منبع: