اگر در سال هایی نه چندان دور، دانش بشری عمدتا به صورت مکتوب در کتابخانه ها و مراکز دانشگاهی نگهداری می شدند، امروزه بخش مهمی از این دانش به صورت الکترونیکی ذخیره شده و روز به روز بر حجم آن نیز به شکل تصاعدی افزوده می شود. دیگر اینکه مخاطب آنها در شهر های بزرگ زندگی می کنند یا در دور افتاده ترین روستاها، اهمیتی ندارد. برای دسترسی به این دانش فقط امکان اتصال به اینترنت لازم است. در آموخته های ما گفته شده است که برای دستیابی به دانش، اگر لازم است باید زحمت سفر به چین را نیز به جان خرید، ولی امروز لازم نیست حتی از پشت میز کارمان تکان بخوریم. کافی است که بتوانیم در فضای اینترنت به راحتی و آزادی به جستجو بپردازیم تا به حجم قابل توجهی از دانش بشر دست یابیم. پیشرفت دانش مبتنی بر دسترسی آزاد بر اطلاعات علمی نیز بسیار سرعت گرفته است. ابزارهای جستجوگر اینترنت، ما را به پایگاه های محتوای مکتوب مانند ویکی پدیا هدایت می کنند که تقریبا برای هر سوالی جوابی دارد. ولی این تمام دانش ذخیره شده ی موجود نیست. امروزه حجم قابل توجهی از آنچه بشر می داند به شکل فایل های صوتی، فیلم و یا انیمیشن ذخیره می شوند. در حال حاضر پایگاه یوتیوب مهم ترین پایگاه ذخیره و اشتراک فیلم و صوت در تمامی جهان است. تقریبا تمامی دانشگاه های برتر جهان کانال هایی بر روی این شبکه دارند که در آن سخنرانی ها و کلاس های خود را به صورت رایگان در اختیار مخاطبان قرار می دهند. ضبط سخنرانی ها، کلاس های درس و کنفرانس های معتبر علمی و انتشار آنها بر روی یوتیوب به یکی از رویه های معمول نهادهای علمی معتبر در دنیا تبدیل شده است. مراکزی که رسالت خود را گسترش دانش می دانند به مخاطبانی که امکان حضور ندارند این شانس را می دهند که به راحتی خود را در فضای این کلاس های ضبط شده قرار داده و از درس های سخنرانان برجسته استفاده ببرند. با یک جستجوی کوچک در مورد هر موضوع علمی، حجم بسیار گسترده ای از صوت و فیلم را می توان در این پایگاه یافت. منابعی که نه تنها برای کمک به یادگیری دانشجویان بسیار ارزشمند هستند، بلکه برای الگو گرفتن مدرسان و به روز کردن مطالب کلاس های درسی نیز اهمیت فوق العاده دارند. انجمن فیزیک ایران به واسطه باور بر اهمیت و ارزش این اطلاعات ارزشمند، خواستار دسترسی آزاد جامعه علمی ایران به ویژه دانش پژوهان، دانشجویان، معلمان و دانشگاهیان به پایگاه یوتیوب است. این پایگاه، منبع بیبدیل مطالب گوناگون علمی شامل سخنرانی، مصاحبه، میزگرد، کلاس درس، فیلم های مستند علمی و دیگر مطالب کمک-آموزشی است و با توجه به توسعهی فراگیر اینترنت در کشور، سودمندی دسترسی آزاد به آن در گسترش دانش تخصصی و عمومی انکارناپذیر است. به اعتقاد انجمن فیزیک ایران دسترسی آزاد به این فناوری درک عمیق مفاهیم آموزشی را تسهیل می کند که نهایتا در رشد و توسعه علمی، صنعتی و فرهنگی کشور در سال های آتی بسیار موثر است. دسترسی آسان و قانونی به این پایگاه امکان حضور فعال و بارگذاری فعالیتهای علمی استادان کشور در این فضا و ثبت کانالهای رسمی دانشگاه ها را فراهم می کند که ضمن امکان استفاده دانشجویان و استادان ایرانی در اقصی نقاط ایران امکان حضور در جامعه بین المللی علم را برای ما فراهم می کند.
نویسنده خبر: اکرم میرحسینی