گزارش جلسه ۰۰۲ باشگاه فیزیک اصفهان
اصفهان
جلسه دوم
زمان: ۸۹/۱۱/۳
موضوع سخنرانی و سخنران اين جلسه
لايه هاي نازك اپتيكي: طراحي، ساخت و كاربردها
دکتر حمیدرضا فلاح
دانشگاه اصفهان

فناوري لايه هاي نازك كاربردهاي بسيار زيادي در علوم مختلف پيدا كرده اند. لايه هاي نازك اپتيكي كه وظيفه كنترل خواص اپتيكي سطوح را ايفا مي كنند در اين ميان نقش ويژه اي دارند. مسائل متنوع مربوط به طراحي سيستم هاي لايه نازك ، شناسايي و انتخاب مواد، آزمون هاي مختلف بعد از ساخت، پايداري مكانيكي و چسبندگي مناسب، همه و همه بخش كوچكي از كارهايي است كه درزمينه لايه ي نازك انجام شده و مي شود. سنجش ضخامت لايه ها و به خصوص كنترل آنها درحين فرآيند لايه نشاني از موارد مهم و قابل توجه دراين كارميباشد.
طراحي و تهيه ي پوشش هاي اپتيكي با استفاده از روش ها و دستگاه هاي مختلف صورت مي پذيرد و در عين حال كنترل پارامترهاي ساخت اين پوشش ها نيز از اهميت خاصي برخوردار است. در اين صحبت به آشنايي با طراحي لايه هاي نازك اپتيكي براي كاربردهاي مختلف، بويژه استفاده از آنها در سلولهاي فوتو ولتائيك و ديودهاي نورافشان، روش هاي مناسب براي انباشت لايه هاي طراحي شده، روش هاي ضخامت سنجي و در نهايت روشهاي مشخصه يابي لايه هاي انباشت شده با ارائه مثالهاي عملي پرداخته مي شود.

محل:‌ ساختمان گروه فیزیک دانشگاه اصفهان

برنامه:
۱۷:۰۰: سخنرانی: آقاي دکتر حمیدرضا فلاح- دانشگاه اصفهان
۱۸:۰۰ استراحت و پذیرایی

۱۸:۲۰ خبر نشست: آقاي دكتر پيمان صاحب سرا، دانشگاه صنعتي اصفهان

خلاصه ی خبرهاي خبرنشست:
خبر اول: تصویر 3 بعدی از حوزه های مغناطیسی:
روش های مختلفی برای ثبت دامنه های مغناطیسی در دو بعد وجود دارد. اما تا قبل از این امکان تصویربرداری سه بعدی بدون تخریب نمونه وجود نداشته است .
اخیرا دو گروه در مرکز هلمهولتز در برلین، سوییس و انگلستان موفق به ثبت اولین تصاویر سه بعدی با استفاده از روش جدیدی به نام ”توموگرافی نوترونی تالبوت لاوه ” شده اند

خبر دوم: حافظه جامد، ابزاری برای تقویت ارتباطات کوانتومی:
یکی از محدودیت های ارتباطات کوانتومی، افت سیگنال است. حافظه کوانتومی موجب می شود که سیستم های مخابراتی بتوانند بدون کاهش قابل ملاحظه توان، اطلاعات را تا فواصل دور منتقل کنند.
دانشمندان نشان دادند که یک بلور، دوپ شده با یون خاکی نادر، می تواند یکی از فوتون های جفت درهم تنیده بهم را جذب کند، به گونه ای که حالت کوانتومی آن در برانگیختگی اتمی ذخیره شود.
کسری از ثانیه بعدتر یک فوتون جدید با حالت (درهم تنیدگی) مشابه بازتابیده می شود.

۱۸:٤۰ پرسش ماه :‌ آقاي دکتر كيوان آقابابائي ساماني - دانشگاه صنعتي اصفهان

۱٩:۰۰ پايان


پرسش و پاسخ این جلسه:
پرسش جلسه ۲:
شکل زیر طرحی از یک آزمایش فکری را نشان می دهد که ظاهراً قانون دوم ترمودینامک را نقض می کند. سازوکار زیر در یک ظرف گاز قرار گرفته است. ذرات گاز از جهت‌های مختلف به پره‌ها برخورد می‌کنند ولی چرخ‌دنده‌ی ضامن‌دار فقط امکان چرخش در یک جهت را می‌دهد. بنابراین دست‌گاه فقط در یک جهت خواهد چرخید و با استفاده از آن مثلا می‌توان وزنه‌ای را بالا کشید. بنابراین دست‌گاهی داریم که از یک منبع گرمایی انرژی می‌گیرد و آن را به کار تبدیل می‌کند. این با قانون دوم ترمودینامیک در تناقض است.
آیا واقعاً قانون دوم ترمودینامیک نقض می‌شود؟



پاسخ:

با دقت در نحوه ی عملکرد ضامن می توان به پاسخ دست یافت. ضامن، برای این که درست عمل کند نیاز به یک فنر بازگرداننده دارد و همین طور یک عامل میرا کننده که مانع از جهش ضامن از روی چرخ (در اثر برخورد پس از بازگشت) شود. بنابراین ذرات برخورد کننده به پره ها باید آن قدر انرژی داشته باشند که باعث بالا رفتن ضامن شوند. ولی اگر ذرات گاز بتوانند چنین انرژی ای را تامین کنند، این امکان وجود دارد که در اثر افت وخیزهای گرمایی نیز ضامن چنین انرژی ای را کسب کند و بالا برود و در همین حال چرخ در اثر برخورد ذرات در جهت معکوس بچرخد.
برای یک بحث کامل در مورد این پرسش می توانید به درسنامه ی شماره ي ٤٦ (جلد اول از درس نامه های فاینمن در فیزیک) مراجعه کنید.

شما می‌توانید پاسخ پرسشهای مطرح شده در هریک از جلسات باشگاه فیزیک اصفهان را به نشانی پست الکترونیکی بفرستید. لطفاً در عنوان نامه خود به شماره جلسه باشگاه اشاره کنید.

مشاهده گزارش جلسه     
فهرست جلسات | باشگاه فیزیک اصفهان
پوستر این جلسه   (راهنمای چاپ)



حامیان انجمن فیزیک ایران   (به حامیان انجمن بپیوندید)
  • پژوهشگاه دانش‌های بنیادی
  • دانشگاه صنعتی شریف
  • دانشکده فیزیک دانشگاه تهران

کلیه حقوق مربوط به محتویات این سایت محفوظ و متعلق به انجمن فیریک ایران می‌باشد.
Server: Iran (45.82.138.40)

www.irandg.com