چکیده:
اگر روی طلقی شفاف تعداد زیادی خطوط موازی و هم فاصله رسم کنیم یک توری خطی به وجود می آید. فاصله دو خط متوالی را گام توری ومعکوس آن را بسامد توری می نامند. وقتی دو توری با گام های مساوی ویا نزدیک بهم طوری روی هم قرار بگیرد که زاویه میان خطوط آنها کوچک باشد، نقش متناوب جدیدی ظاهر می شود که به آن نقش ماره (Moire) گفته می شود. گام نقش ماره خیلی بزرگتر از گام های دو توری است و مقدار آن به تفاوت گام های دو توری و زاویه میان آنها بسیار حساس است. بیش از 130 سال است که از نقش ماره برای اندازه گیری کمیت های فیزیکی مختلف ازجمله، جابجایی، انبساط و انقباض، ناهمواری سطوح، نوسان اجسام، حرکت های بسیار کند و تند، ضریب شکست، ضریب پخش، طیف نور، تلاطم جو،....استفاده می شود. در ایران نیز بیش از 15 سال است که از این پدیده برای اندازه گیری های مختلف استفاده می کنند. در گفتاری که ارائه می شود، روشهای ساخت توری، مبانی فناوری ماره، و اصول اندازه گیری با آن توصیف می شود.


گزارش جلسه:
جلسه‌ی هشتاد و یکم باشگاه فیزیک تهران، با سخنرانی دکتر محمدتقی توسلی در مورد تکنیک ماره و کاربردهای آن برگزار شد. دکتر توسلی از این تکنیک برای حل مسائل بسیار جذابی مانند اندازه‌گیری تلاطم جو، نوسانات اجسام، ضریب پخش و ... استفاده کرده‌است. این مسائل کاربردی و جذاب توسط ابزارهای اپتیکی ساده در یک کشور در حال توسعه حل شده‌است و همین باعث شده که ایشان موفق به دریافت جایزه گالیله در سال ۲۰۱۰ شوند. این سخنرانی با آزمایشات نمایشی فراوانی همراه بود که زیبایی سخن‌رانی دکتر توسلی را دو چندان می‌کرد. تکنیک ماره بسیار ساده است و حتی دانش‌آموزان دوره راهنمایی هم قادر هستند از آن استفاده کنند.

در قسمت دوم این جلسه‌ی باشگاه، دکتر حامد سیدعلایی از پژوهشگاه دانش‌های بنیادی اخبار علمی ماه را مرور کردند.

محل:‌ آمفی تیاتر دانشکده فیزیک دانشگاه تهران - انتهای خیابان کارگر شمالی

برنامه:
۱۷:۰۰ سخنرانی: دکتر محمد تقی توسلی - دانشگاه تهران
۱۸:۰۰ استراحت و پذیرایی
۱۸:۲۰ پرسش ماه:‌ دکتر نیما عابدپور - پژوهشکده دانشهای بنیادی
۱۸:۳۰ خبر نشست:‌ دکتر حامد سیدعلایی - پژوهشکده دانشهای بنیادی

توجه ۱: اعضای باشگاه لطفا برای حضور در باشگاه فیزیک کارت عضویت خود را به همراه بیاورند.

توجه ۲: علاقه مندان به عضویت در باشگاه ۱۵ دقیقه قبل از شروع برنامه برای ثبت نام و دریافت کارت عضویت به میز انجمن در مقابل سالن همایش مراجعه کنند.