موضوع سخنرانی و سخنران اين جلسه
بعضی جنبه‌های فلسفی مکانیک کوانتمی
دکتر رسول رکنی‌زاده
دانش‌گاه اصفهان
اصفهان
جلسه بيستم
زمان: ۹۱/۱۰/۵
مکان: اصفهان خیابان سعادت آباد، روبروی مقبره بانو امین، شهر علم، سالن اجتماعات

علم برای ما معرفت تولید می‌کند اما چگونه می‌تواند سرشت معرفت ما را نیز متأثر کند و روش شناخت ما را تغییر دهد؟ این پرسشی از رابطه‌ی هستی-شناسی (Onthology) و معرفت-شناسی (Epistemology) است. مکانیک کوانتومی مدعی است که علاوه برتولید معرفت نسبت به جهان واقع، سرشت معرفت ما را نیز دستخوش دگرگونی می‌کند. بنابراین مهمترین نتیجه‌ی فلسفی مکانیک کوانتومی، تأثیر آن روی نظریه‌های شناخت است که پیامد آن، ضرورت بازنگری در مفاهیمی نظیر واقع‌-گرایی، علیّت، موضعیّت، تشخّص‌-پذیری، فهم‌-پذیری و مقولاتی مانند آن‌ها است که در فلسفه‌ی کلاسیک به ‌صورت بدیهی پذیرفته می‌شود.

فایل سخنرانی دکتر رکنی زاده:


محل:‌ دانشگاه اصفهان- درب شرقي- ساختمان علوم يك- تالار شهيد باهنر.

برنامه:

17:00 سخن‌رانی: آقاي دكتر رسول رکنی‌زاده، دانش‌گاه اصفهان،

18:00 استراحت و پذیرایی،

‌18:20 پرسش ماه: آقاي محسن اميني، دانش‌گاه صنعتي اصفهان،

18:40 خبرنشست: آقاي دكتر فرهاد شهبازی، دانش‌گاه صنعتي اصفهان،

19:00 پايان.

توجه ۱: اعضای باشگاه لطفا برای حضور در باشگاه فیزیک کارت عضویت خود را به همراه بیاورند.

توجه ۲: علاقه‌مندان به عضویت یا تمدید عضویت برای سال ٩۱، لطفا ۱۵ دقیقه قبل از شروع برنامه برای ثبت نام به میز انجمن در مقابل سالن همایش مراجعه کنند.


پرسش و پاسخ این جلسه:
وسایل لازم:
۱- ریسمان نخی به طول ۳۰ تا ۴۰ س‌م
۲- مهره ۱ عدد
۳- لیوان شیشه‌ای دسته‌دار

سوال:‌
یک سر ریسمان را به مهره و سر دیگر آن را به دسته‌ی لیوان شیشه‌ای گره می‌زنیم. مطابق شکل ریسمان را طوری روی انگشت قرار می‌دهیم که لیوان شیشه‌ای در وضعیت قائم قرار بگیرد و مهره را با دست دیگر طوری می‌گیریم که زاویه‌ی بین دو ضلع ریسمان ناصفر باشد. اکنون مهر‌ه را رها می‌کنیم. لیوان کمی سقوط می‌کند ولی درنهایت روی زمین نمی‌افتد. چرا؟
پاسخ:
برای بررسی، ابتدا فرض کنید که ریسمان اجازه حرکت روی انگشت را نداشت، در این حال پس از رهایی مهره، ما یک آونگ ساده داشتیم که می‌توانست تا ارتفاعی حداکثر برابر ارتفاع اولیه‌اش از طرف دیگر انگشت بالا برود و نه بیشتر که بتواند به دور انگشت بپیچد.
اکنون باید ببینیم سقوط لیوان چرا به این مهم منتج می‌شود. پس از رهایی اولیه‌ی مهره، به دلیل گشتاور نیروی وزن مهره، دارای تکانه‌ی زاویه‌ای ناصفر می‌شود. اگر پس از اینکه مهره یک سرعت اولیه گرفت فرض کنیم که اثر گرانش خاموش می‌شود، آنگاه مهره باید در تمام حرکت یک تکانه‌ی زاویه‌ای پایستار و ناصفر را حفظ کند. از آنجایی که تکانه‌ی زاویه‌ای به شکل حاصلضرب تکانه‌خطی در بازو تعریف می‌شود، با کاهش بازو(طول ریسمان متصل به مهره نسبت به انگشت) به موجب سقوط لیوان، برای بقا تکانه‌ی زاویه‌ای باید تکانه خطی زیاد شود که این باعث می‌شود مهره انرژی لازم برای دور زدن انگشت را بدست آورد و مانع سقوط لیوان شود. اکنون اثر گرانش را هم به این شکل می‌توانیم تصور کنیم که گرانش در نیمه‌ی اول حرکت (از وضعیت اولیه تا زمانی که زاویه‌ی دو سر ریسمان صفر می‌شود) به افزایش تکانه‌زاویه‌ای کمک می‌کند و در نیمه دوم که البته بازوی گشتاوری خیلی کوچکتر شده است، تاثیر منفی دارد.







خبرنشست این جلسه:


همخطی کهکشانی:

این پدیده که در اول دیماه 1391 مصادف با 21 دسامبر 2012 رخ داد عبارت است از هم خط شدن تقریبی زمین، خورشید و مرکز کهکشان راه شیری، که در با تناوب تقریبی 26000 ساله تکرار می شود. به عبارت دقیق تر در این تاریخ خورشید در محل تقاطع مدار ظاهری خود به دور زمین (دایره البروج) و استوای کهکشانی (خط فرضی که کهکشان را شیری را به دو نیم می کند) قرار گرفت.
از آنجا که زمین کره ی کاملی نیست، در اثر نیروهای گرانشی وارد به آن از خورشید و ماه و سایر سیارات، گشتاور خالصی به آن اعمال می شود. این گشتاور باعث حرکت تقدیمی محور چرخش زمین به دور خود می شود. در نتیجه ی این حرکت تقدیمی، خورشید در هر سال فصلی کمی در مداز ظاهری خود به دور زمین (دایره البروج) عقب می افتد. میزان این عقب افتادگی یک درجه در 71.5 سال است.
alignment2012.com
www.ancient-world-mysteries.com




شما می‌توانید پاسخ پرسشهای مطرح شده در هریک از جلسات باشگاه فیزیک اصفهان را به نشانی پست الکترونیکی بفرستید. لطفاً در عنوان نامه خود به شماره جلسه باشگاه اشاره کنید.

مشاهده گزارش جلسه     
فهرست جلسات | باشگاه فیزیک اصفهان
پوستر این جلسه   (راهنمای چاپ)


صفحه اصلی فارسی | صفحه اصلی انگليسی
اساسنامه انجمن | تاریخچه انجمن فعاليت ها | عضویت | اخبار
تماس با ما | حمایت مالی

تمام حقوق اين سايت محفوظ و متعلق به انجمن فیزیک ایران می‌باشد.
Webmaster : Ali Meschian : www.irandg.com
www.irandg.com