۴ ژوئیه‌ی ۲۰۱۲ -- فیزیکدان‌های برخورد‌دهنده‌ی بزرگ هادرونی (LHC)[1] کشف ذره‌ی هیگز یا دست‌کم ذره‌ئی شبیه به هیگز را اعلام کرده‌اند. امروز صبح در دو سمینار ویژه در آزمایشگاه ذرات سرن در ژنو سخن‌گویان دو آزمایش اصلی‌ی LHC معروف به اطلس[2] و CMS[3] اندازه‌گیری‌ی جرم‌ هیگز را در تراز اطمینان ۵ انحراف معیار گزارش کردند. هر یافته‌ئی که از این آستانه‌ی آماری بگذرد معمولاً، گرچه نه همیشه، در بین جامعه‌ی فیزیکدان‌های ذرات بنیادی «کشف» به‌حساب می‌آید. اما نتایجی که امروز در باره‌ی کشف ذره‌ی جدید اعلام شده است به هیچ رو پایان داستان نیست و فیزیکدان‌ها هنوز باید سرشت این ذره‌ی جدید را به شکل کامل دریابند.

نزدیک به پنجاه سال است که فیزیکدان‌ها در جست‌وجوی ذره‌ی هیگز هستند زیرا کشف این ذره، مدل استاندارد ذرات بنیادی را کامل می‌کند. این ذره و میدان متناظر با آن توضیح می‌دهد چگونه تقارن الکتروضعیف لحظه‌ئی پس از مه‌بانگ شکسته شد و در نتیجه برخی ذرات بنیادی صاحب جرم شدند. اما مدل استاندارد جرم ذره‌ی هیگز را پیش‌بینی نمی‌کند و پروژه‌های تجربی‌ی بزرگ و پی‌درپی در برخورددهنده‌ی بزرگ الکترون-پوزیترون (LEP)[4]، تواترون آزمایشگاه فرمی[5]، و اینک LHC‌ تلاش کرده‌اند جرم ذره‌ی هیگز را به اندازه درآورند.

 سخن‌گوی آزمایش CMS، جو اینکاندلا اعلام کرد که آزمایش او بوزون هیگز را با جرم ۱۲۵ گیگا‌الکترون‌ولت و اعتبار آماری‌ی ۵ انحراف معیار کشف کرده است. اینکاندلا این نتیجه را فوق‌العاده نامید زیرا «داده‌گیری را تازه دو هفته پیش متوقف کردیم.»

پس از اینکاندلا، فابیولا جانوتی سخن‌گوی آزمایش اطلس به‌صحنه آمد. او گفت که آزمایش اطلس جرم هیگز را ۱۲۶ گیگاالکترون‌ولت اندازه گرفته است و این نتیجه با نتایج اولیه‌ئی که در دسامبر ۲۰۱۱ گزارش شد توافق دارد. اعتبار آماری‌ی نتایج اطلس نیز ۵ انحراف معیار است. جانوتی گفت: «پژوهش ما اینک در مرحله‌ئی فراتر از آن‌چه قرار دارد که تصور می‌کردیم.» اما او هشدار داد که «برای اعلام نتایج نهایی نیاز به زمان بیشتر است و برای تعیین خواص این ذره‌ی جدید لازم است داده‌های بیشتری گردآوری و بررسی شود.»

اندازه‌گیری‌هائی با اعتبار آماری‌ی ۵ انحراف معیار همراه با نتایج پیشین از آزمایش‌های تواترون و LEP جای شک باقی نمی‌گذارد که LHC‌ ذره‌ئی شبیه به هیگز کشف کرده است. رُولف دیتر-هویر مدیرکل سرن می‌گوید: «در درک خود از طبیعت به مرحله‌ی مهمی رسیده‌ایم.» او ذره‌ی کشف‌شده را سازگار با وجود ذره‌ی هیگز می‌داند. درست پس از اعلام نتایج، نظریه‌پرداز فیزیک ذرات، پیترهیگز از دانشگاه ادینبرو به پژوهشگرانی که به این کشف بزرگ رسیده‌اند تبریک گفت و گفت: «این‌که این واقعه در زمانی رخ داده‌ است که من زنده هستم باور نکردنی‌ست.»

مئبع:

·         CERN discovers Higgs-like boson
Hamish Johnston
http://physicsworld.com/cws/article/news/2012/jul/04/cern-discovers-higgs-like-boson