یک پژوهش نظری برای اندازهگیری آهنگ انبساط کیهانی، هنگامی که ستارگان تازه شروع به تشکیل کرده بودند، یک خطکش استاندارد جدید معرفی کرده است.
اخترفیزیکدانان از خطکشهای استاندارد –ویژگی های یک طول مشخص- برای تعیین آهنگ انبساط کیهانی، معروف به پارامتر هابل، استفاده میکنند. این خطکش استاندارد بالقوهی جدید را Julian Muñoz، از دانشگاه هاروارد ارائه کرده و براساس الگوهای موجدارشدن جهان اولیه، نوساناتِ صوتی ناشی از سرعت (VAOها) نامیده است. Muñoz در دو مقاله نشان داد که اثر VAOها را میتوان در رصدهای رسیده از ستارگان اولیه در طولموجهای رادیویی حدود ۲۱ سانتیمتر شناسایی کرد. از این خطکش VAO میتوان در حل ناهماهنگیهای اندازهگیریهای پارامتر هابل بهره برد.
VAOها در جهان داغ اولیه، هنگامی که ماده معمولی، و نه ماده تاریک، تحت فشار تابش به عقب رانده میشد، تشکیل شدند. این اختلاف باعث ایجاد ناهماهنگی در سرعت ماده معمولی درمقابل ماده تاریک شد و این ناهماهنگی در الگوی نوسانات سهبعدی در فضا باهم تفاوت دارد. بااینحال هرگز VAOها بهطور مستقیم رصد نشدهاند و کلا تصور میشد که با دیگر فرایندهایی که روی سرعت ماده معمولی تاثیرگذار هستند، مانند هیدرودینامیک گازی، پوشیده شدهاند.
Muñoz نشان داد که ممکن است بتوان با جذب هیدروژن در ۲۱سانتیمتر، سیگنال VAO را بازیابی کرد. تحقیقات زیادی بهدنبال ترسیم نقشه جذب ۲۱سانتیمتر در کل پهنه آسمان هستند که باید توزیع فضایی اولین ستارگانی که ۲۰۰ میلیون سال پس از مهبانگ تشکیل شدهاند را نشان دهد. همانطور که Muñoz در مقالهاش در Physical Review D شرح داده، شبیهسازیهای کامپیوتری نقشههای ۲۱سانتیمتر بههمراه آثار VAO ناحیهای با ناهماهنگیهای سرعتی بالا را نشان میدهد که مانع از تشکیل ستارگان اولیه شده و درعوض به یک نقطه جذبی قوی در آسمانِ ۲۱سانتیمتری تبدیل شده است.
Muñoz در مقاله خود Physical Review Letters نشان داد که فضای بین نقاط جذبی قوی (و نیز ضعیف) دارای طول مشخصهای از مقیاس ۴۵۰ میلیون سال نوری است. طی چند سال آینده، تلسکوپهای رادیویی، مانند آرایه Hydrogen Epoch of Reionization، بهطور بالقوه این نقاط منظم را رصد میکنند و از آنها بهعنوان خطکشی برای تخمین آهنگ انبساط جهان در مقطع زمانیای که تاکنون کاوشنشده باقی مانده، استفاده میشود.
منبع:https://physics.aps.org/synopsis-for/10.1103/PhysRevD.100.063538
نویسنده: Michael Schirber، ویراستار فیزیک از لیون، فرانسه
نویسنده خبر: سمانه نوروزی