جاسلین بل برنل Jocelyn Bell Burnell که سال ها پیش توسط کمیته نوبل برای کشف تپ اخترها (پالسارها) نادیده گرفته شد، امسال جایزه بنیاد پیشرفت را از آن خود کرد.

جاسلین بل برنل در دهه پنجاه میلادی

این جایزه 3 میلیون دلاری به خاطر کشف تپ اخترها (پالسارها) و نقش مهمی که برنل در هدایت جامعه علمی داشت به ایشان که هم اکنون استاد مهمان دانشگاه آکسفورد است اهدا می شود.

بل برنل که متولد 1943 است، ابتدا از یورک و گلاسکو کار دانشگاهی را شروع کرد، سپس به طرز اتفاقی به کمبریج رفت و درآزمایشگاه کاوندیش شروع به کار بر روی تلسکوپ های رادیویی کرد. در این زمان بود که سیگنال بسیار ضعیف ولی تکرار شونده ای را از آسمان در طول موج رادیویی رصد کرد. خود جاسلین می گوید (نقل به مضمون " این سیگنال ها بسیار ضعیف بود چیزی از مرتبه یک در صدهزار و من آن را پیدا کردم!!! ... چون بسیار دقیق بودم وشاید چون از سندروم ایمپاستر رنج می بردم..." بل رصد را تکرار می کندو سیگنال تناوبی از آسمان را مجدد دریافت می کند. او بلافاصله به استاد راهنمای خود آنتونی هویش Antony Hewish زنگ می زند و یافته اش را خبر می دهد. استاد راهنما نمی پذیرد و آن را سیگنال زمینی و نوفه می داند، ولی برنل می داند که این سیگنال از آسمان است...

جاسلین بل برنل

جاسلین به رصدهایش ادامه می دهد و سه مورد دیگر از این نوع سیگنال ها را کشف می کند ... امروزه می دانیم که آن ها تپ اختر هستند، ستاره های نوترونی با میدان مغناطیسی قوی که جهت آن با محور دوران ستاره به دور خودش یکسان نیست. ستاره های نوترونی خورشید هایی هستند در ابعاد بسیار کوچک چند ده کیلومتری که در طول موج رادیویی تابش می کنند! همانند فانوس دریایی در آسمان ...

این کشف آن قدر مهم بود که در سال 1974 جایزه نوبل را به همراه داشت ولی جامعه نجوم شفگت زده شد. جایزه را به استاد راهنما جاسلین، آنتونی هویش دادند و بل از آن بی نصیب ماند. اعتراض ها انجام شد ولی جوسلین شکایتی نداشت...

اما امسال جایزه بنیاد پیشرفت که یوری میلر (فیزیکدان سابق و بیلیونر کنونی) و مارک زوکربرگ فیسبوک بنیاد نهاده اند و پیشتر تیم امواج گرانشی، تیم WMAP، هاوکینگ، وفا و ... برنده شده بودند، برای اولین بار به یک زن جاسلین بل برنل اهدا خواهد شد.

منبع خبر: گاردین