مطالعه آماری
جدیدی بر روی داده های ابرنواختر نوع یک انجام شده و درجه اطمینان حاصل از این
داده ها برای انبساط تند شونده کیهان کاهش پیدا کرده است.
شکل : بازمانده ابرنواختر نوع یک G299 مشاهده شده با تلسکوپ چاندرا (حق تصویر: ناسا)
یکی از سنگ
بناهای مدل کیهان شناسی استاندارد انبساط تند شونده کیهان است. مهم ترین و اولین
شاهد رصدی انبساط تند شونده با مشاهده انفجارهای ستاره ای بسیار پرانرژی در کیهان
به نام ابرنواخترهای نوع یک به دست آمده است.
در سال 1998 در
نتیجه یک دهه مطالعه این اجرام آسمانی دو گروه مستقل یکی به رهبری سائل پرلموتر Saul Perlmutter و دیگری با مسئولیت آدام ریس Adam Riess و
برایان اشمیت Brian Schmidt با تعداد 50 ابرنواختر نشان دادند که کیهان
در فاز تند شونده است و آن ها جایزه نوبل فیزیک 2011 را به خانه بردند. ابرنواخترها که دارای درخشندگی ذاتی یکسانی
هستند و به قول منجمان شمع استاندارد می باشند ، برای اندازه گیری فواصل در کیهان بسیار
مفیدند. کم سو بودن این ابرنواخترها از
آنچه در مدل کیهانی که فقط از ماده معمولی
پر شده است، نشان از انبساط تند شونده کیهان و وجود انرژی تاریک را دارد. پس از
این مشاهدات در انتهای قرن گذشته، رصد های مستقل دیگری مانند تابش زمینه کیهانی و
توزیع کهکشان ها در کیهان نیز نشان از انبساط تند شوند کیهان را داشتند.
اما اکنون در
مطالعه جدیدی که توسط سوبیر سرکار Subir
Sarkar از دانشگاه
آکسفورد ، جپ نیلسون Jeppe Nielsen از آکادمی بین المللی نیلز بور و آلبرتو
گوفاندی Alberto Guffanti از دانشگاه تورین ایتالیا انجام شده است،
این مطالعه به صورت مجدد بررسی شده است. آن ها نشان داده اند که داده های
ابرنواختر یک به تنهایی کیهان با انبساط تند شونده ای را پیشنهاد می کند که درجه
اطمینان وجود آن از لحاظ آماری کمتر از گذشته شده و از مرتبه 3 - سیگما است. این
گروه سه نفره از 740 ابرنواختر نوع یک
برای این مطالعه استفاده کرده اند. علاوه بر آمار قابل توجه، این گروه پارامتر های
مربوط به هر ابرنواختر را با مدل از قبل تعیین شده ای مشخص نکرده و این پارامترها
را نیز با داده های رصدی برازش کرده اند.
مهم ترین پیام
این مطالعه این است که شناخت فیزیک انفجارهای ابرنواختر اثر مهمی در شناخت دینامیک
کیهان خواهد داشت. این مطالعه به این معنا نیست که کیهان در حال انبساط تند شونده
نیست. بلکه زنگ خطری است که مدل های ساده انگارانه ابرنواخترها و درخشندگی ذاتی
ثابت آن ها به تنهایی برای نتیجه گیری های
کیهانی کافی نیست.
منبع خبر: Science Report
نویسنده خبر: شانت باغرامیان