« ممكن است افرادي در آن بيرون زندگي كنند، در ميان فضاي تاريك سرد بدو ن داشتن يك راه شيري.» اين گفته‌ي هاروي مزلي Harvey Moseley)) از مركز پرواز فضايي گودارد ناسا در گرين بلت مريلند است.

ستاره‌ها احتمالاً در هنگام برخورد كهكشان‌ها به آنجا پرتاپ شده‌اند. يك تيم به رهبري مايكل زمكو (Michael Zemcov) اخترشناسي از موسسه فن‌آوري كاليفرنيا (كالتك) در پاسادنا اين كشف را در نشريه ساينس¹ تاريخ 7 نوامبر گزارش كرده‌ است.

NASA ESA/Hubble SM4 ERO Team

برخورد ميان كهكشان‌ها مي‌تواند باعث پرتاپ ستارگان به سمت فضاي ميان كهكشان‌ها شود.

اين يافته‌ها از آزمايش پس زمينه مادون قرمز كيهاني (CIBER) به‌دست مي‌آيد كه در سال‌هاي 2010 و 2012 بر روي يك راكت تحقيقاتي به طور موقت به آسمان پرتاپ شد. سايبر با اوج گرفتن در بالاي جو، بر 5 ناحيه مختلف در فضا متمركز شد و با صرف حدود يك دقيقه براي نورگیری از هر كدام از ناحیه ها، هر آنچه ذرات نور كيهاني كه ممكن بود را جمع‌آوري كرد. پروازها در زمان‌هاي متفاوتي از سال انجام شد به طوري‌كه ستاره‌شناسان مي‌توانستند اثرات مزاحم نور منطقته البروج (تابش نور آفتاب كه از غبار ميان سيارات پراكنده شده است) را حذف كنند.

سايبر طوري طراحي شد كه به دنبال افت و خيزهاي نور مادون قرمز باشد تا به اين وسيله نشانه‌هايي از اولين كهكشان‌هايي را كه در جهان شكل گرفته‌اند را جستجو كند. نور چنين كهكشان‌هايي به دليل انبساط جهان، انتقال به قرمزي به سمت طول موج‌هاي مادون قرمز داشته است.

اما هنگامي‌كه زمكو و همكارانش شروع به بررسي داده‌هاي سايبر كردند متوجه شدند نوري كه به دام افتاده است به اندازه كافي قرمز نيست كه از كهكشان‌هاي قديمي آمده باشد. نور بايد از چيزي نزديك تر و نوين تر همچون ستاره‌هاي معمولي آمده باشد.

پژوهش‌گران از نواحي مشاهده شده سايبر به كل جهان برون‌يابي كردند و به اين نتيجه رسيدند كه ميزان نور بيشتر از آنچه است كه قابل توصيف از طريق كهكشان‌هاي شناخته شده باشد. يكي از اعضاي تيم، جيمي باك (Jamie Bock)ستاره شناسي از كالتك مي‌گويد، «اين به اين معنا است كه نور احتمالاً از ستارگان ميان كهكشان‌ها مي‌آيد. اين ستارگان همان مقدار نور پس زمينه توليد مي‌كنند كه خود كهكشان‌ها و اين بسيار مهيج است.»

ستاره‌ها معمولاً درون كهكشان‌ها قرار مي‌گيرند، اما ممكن است هنگام برخورد كهكشان‌ها، در اثر نيروي گرانشي به بيرون پرتاب شوند. باك شك دارد كه شايد تعداد زيادي از اين ستاره‌ها از كهكشان‌هاي نسبتاً سبك وزن آمده باشند كه بسيار ساده‌تر از كهكشان‌هاي سنگين‌وزن تسلط بر ستارگانشان را از دست مي‌دهند.

مزلي مي‌گويد «اگر اين درست باشد، جمعيتي از ستارگان وجود دارد كه بيرون از آنجا قرار دارند و به دليل نور كم هر يك، تنها مي‌توان آن‌ها را دسته‌جمعي ديد»

جونا كالمير (Juna Kollmeier) ستاره‌شناسي از رصدخانه كارنيگ در پاسادنا مي‌گويد «اين كار نشان مي‌دهد كه ستاره‌شناسان چقدر اندك در مورد فضاي ميان كهكشاني اطلاعات دارند و اينكه اين‌ها تا چه ميزان مي‌توانند در محتواي انرژي جهان سهم داشته باشند.» در ماه ژوئن كالمير و همكارانش مسئله «نور گمشده» را گزارش كردند: به اندازه كافي ستاره و كهكشان وجود ندارد كه مشاهداتي از فضاي ميان كهكشان‌ها را توضيح دهد².

او مي‌گويد يافته‌هاي اخير «تحريك آميز» هستند اما متقاعد كننده نيست كه با مدل‌هايي كه مطالعه جديد استفاده كرده است نتيجه بگيريم نور از ستاره‌هاي خارج از كهكشان آمده است.

باك و همكارانش اكنون در حال ساخت يك آزمايش پشتيبان هستند به نام سايبر2 كه به جاي طول موج‌هاي مادون قرمز به نور مرئي نگاه خواهد كرد. آن‌ها اميدوارند اين كار اطلاعات جديدي را در مورد تابش پس‌زمينه و اينكه دقيقاً چه نوع ستارگاني مي‌توانند در آن سهم داشته باشند را آشكار كند.

مراجع:

1.Zemcov, M. et al. Science 346, 732–735 (2014).

2.Kollmeier, J. A. et al. Astrophys. J. Lett. 789, L32 (2014).

منبع:

نويسنده:

الكساندرا ويتز (Alexandra Witze)