گزارش جلسه ۰۲۳ باشگاه فیزیک اصفهان
اصفهان
جلسه بيست و سوم
زمان: ۹۲/۲/۳
موضوع سخنرانی و سخنران اين جلسه
سازوکار هیگز
دکتر منصور حقیقت
دانشگاه صنعتی اصفهان

چکیده:
بعد از حدود چهار دهه، ذره‌ی هیگز در 4 جولای 2012 کشف و در 14 مارس 2013 تأیید شد. هیگز آخرین ذره‌ی پیش‌بینی‌شده توسط مدل استاندارد ذرات بنیادی است که نقش اصلی در جرم‌دار کردن دیگر ذرات بنیادین طبیعت را دارد.
مدل استاندارد ذرات، نظریه‌ای بنیادی است که در دهه‌ی 70 میلادی معرفی شد و هدف آن توصیف ساختار بنیادین ماده و همه‌ی برهمکنش‌های طبیعت (به‌جز گرانش) است. ساختار بنیادین، شامل سه نوع الکترون، سه نوع نوترینو، شش نوع کوارک و یک ذره‌ی هیگز است. ذرات بنیادی دیگر موجود در مدل عبارت اند از: یک فوتون برای انتقال نیروی الکترومغناطیس، ۳ بوزن پیمانه‌ای (W+,W-,Z) مسؤول انتقال نیروی ضعیف و 8 گلوان برای نیروهای قوی.
ابتدا به این سؤال که آیا رابطه‌ای بین جرم مواد معمولی و ذره‌ی هیگز وجود دارد یا نه پاسخ می‌دهیم. سپس تا جایی که ممکن است به زبان ساده نقش هیگز در دادن جرم به ذرات بنیادی دیگر را توضیح می‌دهیم . پس از آن به جایگاه هیگز در مدل استاندارد و به الزام نظری وجود این ذره در این مدل می‌پردازیم.

فایل سخنرانی دکتر حقیقت:


محل:‌ دانشگاه اصفهان- درب شرقی- ساختمان علوم يك- تالار شهيد باهنر.

برنامه:

17:00 سخن‌رانی: آقای دكتر منصور حقیقت، دانشگاه صنعتی اصفهان

18:00 استراحت و پذیرایی،

‌18:20 پرسش ماه: آقای محسن امينی، دانشگاه صنعتی اصفهان،

18:40 خبرنشست: آقای دكتر فرهاد شهبازی، دانشگاه صنعتی اصفهان،

19:00 پايان.

توجه ۱: اعضای باشگاه لطفاً برای حضور در باشگاه فیزیک کارت عضویت خود را به همراه بیاورند.

توجه ۲: علاقه‌مندان به عضویت یا تمدید عضویت برای سال ۱۳۹۲، لطفاً ۱۵ دقیقه قبل از شروع برنامه برای ثبت نام به میز انجمن در مقابل سالن همایش مراجعه کنند.


پرسش و پاسخ این جلسه:
وسایل لازم:
۱- طلق پلاستیکی
۲- مایع ظرف‌شویی یا روغن
۳- بشقاب
۴- قیچی

سؤال:‌
به کمک قیچی یک ماهی مطابق شکل زیر از روی طلق پلاستیکی می‌بریم. ماهی را به آرامی روی سطح آبی که از قبل درون بشقاب ریخته‌ایم، رها می‌کنیم. اکنون با یک قطره‌چکان یک قطره روغن یا مایع ظرف‌شویی را درون حفره‌ی دایروی مرکز شکل می‌چکانیم.
ماهی شروع به حرکت به سمت جلو می‌کند، چرا؟
پاسخ:
هنگامی که قطره‌ی روغن یا مایع ظرف‌شویی در حفره چکانده می‌شود، پخش می‌شود. تنها راهی که برای پخش شدن وجود دارد، شیاری است که این حفره را به دم ماهی وصل کرده‌است. با پخش روغن یا مایع در قسمت‌های انتهایی ماهی، چون کشش سطحی روغن یا مایع نسبت به آب کمتر است، تعادل نیروهایی که به قسمت‌های سر ماهی و دم ماهی وارد می‌آید، از بین می‌رود. بنابراین ماهی به سمت جلو حرکت می‌کند.




خبرنشست این جلسه:

1- پوزیترون‌های اضافی:
اولین نتایج داده‌های ارسالی از بیناب‌سنج مغناطیسی آلفا - یک ابزار بسیار دقیق برای اندازه‌گیری ذرات باردار در پرتوهای کیهانی که در ایستگاه فضایی بین‌المللی قرار دارد- حاکی از شمارش پوزیترون‌هایی بیش از مقدار پیش‌بینی‌شده از نظریه‌های موجود، برای انرژی‌های بالاتر از ده میلیارد الکترون‌ولت است. بر اساس نظریه‌های استاندارد، تعداد پوزیترون‌هایی که به زمین می‌رسند با انرژی آن‌ها نسبت عکس دارد. درحالی‌که داده‌های این بیناب‌سنج در انرژی‌های کم‌تر از ده میلیارد الکترون‌ولت با این نظریه‌ها در تطابق است، ولی نشان می‌دهد که تعداد پوزیترون‌های با انرژی بالاتر با افزایش انرژی بیشتر می‌شود. هرچند هنوز به‌طورقطع نمی‌توان برای منبع تولید این ذرات پرانرژی اظهارنظر کرد، ولی دلایلی احتمالی مانند تولید پوزیترون در اثر شتاب و برخورد یون‌های سنگین در میدان مغناطیسی بسیار قوی تپ‌اخترها و یا حتی واپاشی ماده تاریک به الکترون و پوزیترون برای توضیح این مشاهدات ارائه شده است.
alpha
2- مغز بحرانی:
پیشرفت‌های اخیر در چگونگی کارکرد مغز، مانند فعالیت‌های شناختی و یادگیری، مدیون توسعه‌ی روش تصویربرداری تشدید مغناطیسی عملکردی است. نتایج به‌دست‌آمده از این روش نشانگر آن است که مغز انسان در حالت استراحت به صورت شبکه‌های متعددی سازماندهی می‌شود، که آن‌ها را شبکه‌های حالت استراحت می‌نامند. مشخصه‌ی جالب این شبکه‌ها وجود رفتار بحرانی مانند همبستگی‌های بلندبُرد فضایی – زمانی در آن است. حالت بحرانی حالتی بین بی‌نظمی و نظم است و نشان‌دهنده‌ی آن است که مغز در حالت استراحت نباید کاملاً رفتار بی‌نظم داشته باشد، طوری که نتواند بر هر محرک خارجی پاسخ تکرارپذیری بدهد. همچنین نباید چنان درجه‌ای از نظم داشته باشد که انعطاف‌پذیری لازم در قبال تغییرات شرایط خارجی را نداشته باشد. اخیراً مدلی نظری برای شبکه‌ی بزرگ‌مقیاس استراحت مغز ارائه شده است که نشان می‌دهد اگر دمای این مدل در نقطه‌ی بحرانی آن باشد، دقیقاً همان الگوهای همبستگی در عملکرد مغز در حالت استراحت را بازتولید می کند.
critical mind




شما می‌توانید پاسخ پرسشهای مطرح شده در هریک از جلسات باشگاه فیزیک اصفهان را به نشانی پست الکترونیکی بفرستید. لطفاً در عنوان نامه خود به شماره جلسه باشگاه اشاره کنید.

مشاهده گزارش جلسه     
فهرست جلسات | باشگاه فیزیک اصفهان
پوستر این جلسه   (راهنمای چاپ)



حامیان انجمن فیزیک ایران   (به حامیان انجمن بپیوندید)
  • پژوهشگاه دانش‌های بنیادی
  • دانشگاه صنعتی شریف
  • دانشکده فیزیک دانشگاه تهران

کلیه حقوق مربوط به محتویات این سایت محفوظ و متعلق به انجمن فیریک ایران می‌باشد.
Server: Iran (45.82.138.40)

www.irandg.com